ಹಿನ್ನೋಟ: ಇಂದಿಗೆ ಸರಿಯಾಗಿ 64 ವರ್ಷದ ಹಿಂದೆ ತನ್ನ ಉದಯಿಸಿತ್ತು ದೂರದರ್ಶನ​

ಈ ಧಾರವಾಹಿಗಳೊಂದಿಗೆ ದೂರದರ್ಶನ ವಾಹಿನಿ ಕೂಡ ಭಾರತೀಯರೊಂದಿಗೆ ವಿಶೇಷ ಬಂಧ ಹೊಂದಿದೆ. 1987ರಲ್ಲಿ ಆರ್.ಕೆ.ನಾರಾಯಣ್​ ಅವರ ಮಾಲ್ಗುಡಿ ಡೇಸ್​​, 1994ರಲ್ಲಿ ಚಂದ್ರಕಾಂತ್​​, 1997ರಲ್ಲಿ ಶಕ್ತಿ ಮಾನ್​ ಧಾರಾವಾಹಿಗಳು ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ವೀಕ್ಷಣೆ ಪಡೆಯುವುದರೊಂದಿಗೆ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚು ಆದಾಯವನ್ನೂ ತಂದುಕೊಟ್ಟಿವೆ.

1965ರಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಮಾ ಪುರಿ ವಾಚನದ ಐದು ನಿಮಿಷದ ಟಿವಿ ಸುದ್ದಿಗಾಗಿ ದೊಡ್ಡ ಜನಸಮೂಹವೇ ಕಾಯುತ್ತಿತ್ತು. ಇಂತಹ ಹಲವು ಸಂಗತಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಭಾರತೀಯರು ದೂರದರ್ಶನ ಸವಿನೆನಪುಗಳನ್ನು ಇಂದಿಗೂ ಮೆಲುಕು ಹಾಕುತ್ತಿರುತ್ತಾರೆ.

ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್​ 15, 1959ರಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ ಡಿಡಿ ಎಂದೇ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿರುವ ದೂರದರ್ಶನ ಎಂಬ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸೇವಾ ಬ್ರಾಡ್​ಕಾಸ್ಟ್​​ ಅನ್ನು ನವದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ ಆರಂಭಿಸಿತ್ತು. ಭಾರತೀಯರ ಪಾಲಿಗೆ ಇದೊಂದು ದೊಡ್ಡ ಮನರಂಜನೆಯ ಜೊತೆಗೆ ಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಸಂಬಂಧ ಬೆಸೆಯುವ ಕೊಂಡಿಯೂ ಆಯಿತು. ಇಂತಹ ದೂರದರ್ಶನಕ್ಕೆ ಇದೀಗ 64ರ ಸಂಭ್ರಮ!

1959ರಲ್ಲಿ ದೆಹಲಿಯ ಎಐಆರ್​​ (ಆಲ್​ ಇಂಡಿಯಾ ರೇಡಿಯೋ) ಸ್ಟುಡಿಯೋದಿಂದ ಡಿಡಿಯನ್ನು ಪೈಲಟ್​ ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್​ ಆಗಿ ಅಂದಿನ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಡಾ.ರಾಜೇಂದ್ರ ಪ್ರಸಾದ್​ ಉದ್ಘಾಟಿಸಿದ್ದರು. ಮೊದಲಿಗೆ ಒಂದು ಗಂಟೆಗಳ ಸಾಮಾಜಿಕ ಶಿಕ್ಷಣದ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ವಾರದಲ್ಲಿ ಎರಡು ಬಾರಿ ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. 1965ರಲ್ಲಿ ದೈನಂದಿನ ಪ್ರಸರಣೆಯು ಬೆಳಗ್ಗೆ ಮತ್ತು ಸಂಜೆ ಆರಂಭವಾಯಿತು. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ ಐದು ನಿಮಿಷದ ಸುದ್ದಿ ಕೂಡ ಪ್ರಸಾರ ಕಾರ್ಯಾರಂಭಿಸಿತು.

ಡಿಡಿಯ ಐ ಲೋಗೋವನ್ನು 1970ರಲ್ಲಿ ಎನ್​ಐಡಿಯ ಹಳೆಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯಾಗಿದ್ದ ದೇವಶೀಶ್​ ಭಟ್ಟಾಚಾರ್ಯ ವಿನ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದರು. ಈ ಲೋಗೋವನ್ನು ಪ್ರಧಾನಿ ಇಂದಿರಾ ಗಾಂಧಿ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿದ್ದರು. ಡಿಡಿಯ ಸಿಗ್ನೇಚರ್​ ಟ್ಯೂನ್​ ಅನ್ನು ಪಂಡಿತ್​ ರವಿ ಶಂಕರ್​ ಮತ್ತು ಉಸ್ತಾದ್​ ಅಲಿ ಅಹ್ಮದ್​ ಹುಸೇನ್​ ಖಾನ್​ 1976ರಲ್ಲಿ ಸಂಯೋಜಿಸಿದ್ದರು.

ದೂರದರ್ಶನ ಭಾರತದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಬ್ರಾಡ್​ಕಾಸ್ಟ್​​ ಆಗಿರುವ ಪ್ರಸಾರ ಭಾರತಿ ಭಾಗವಾಗಿದ್ದು, ವಿಸ್ತಾರವಾದ ಟ್ರಾನ್ಸ್​ಮಿಷನ್​ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಮತ್ತು ಸ್ಟುಡಿಯೋ ಹೊಂದಿದೆ. ದೂರದರ್ಶನ್​ ವಿಟಿ, ರೇಡಿಯೋ ಮತ್ತು ಆನ್​ಲೈನ್​ ಸೇವೆಯ​ ಮೂಲಕ ಮೆಟ್ರೋಪಾಲಿಟನ್​ ಮತ್ತು ಪ್ರಾದೇಶಿಕತೆ ಸೇರಿದಂತೆ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯವಾಗಿ ನೆಟ್​ವರ್ಕ್​ ಮತ್ತು ರೇಡಿಯೋವನ್ನು ದೇಶದೆಲ್ಲೆಡೆ ವಿಸ್ತರಿಸಿದೆ.

1972ರಲ್ಲಿ ಟಿವಿ ಮುಂಬೈ ಮತ್ತು ಟಿಲಿ ಅಮೃತ್​ಸರ್ ಮೂಲಕ ಸೇವೆ ವಿಸ್ತರಿಸಲಾಯಿತು. 1975ರಲ್ಲಿ ಕೇವಲ ಏಳು ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ದೂರದರ್ಶನ್​ ಟಿವಿ ಸೇವೆ ಲಭ್ಯವಿತ್ತು. ಏಪ್ರಿಲ್​ 1, 1976ರಲ್ಲಿ ಟಿವಿ ಸರ್ವೀಸ್​ ರೇಡಿಯೋದಿಂದ ಬೇರ್ಪಟ್ಟು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಡೈರೆಕ್ಟರ್​ ಜನರಲ್ಸ್​ನಿಂದ ದೂರದರ್ಶನ ನಿರ್ವಹಣೆ ಶುರುವಾಯಿತು.

1982ರಲ್ಲಿ ದೂರದರ್ಶನ ದೇಶದೆಲ್ಲೆಡೆ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬ್ರಾಡ್​ಕಾಸ್ಟ್​​ ಆಗಿ ಪ್ರಸಾರವಾಗಲು ಆರಂಭಿಸಿತು. ದೂರದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಪ್ರಸಾರವಾದ ಮೊದಲ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಕೃಷಿ ದರ್ಶನ್. ಇದು 1967ರ ಜನವರಿ 26ರಂದು ಪ್ರಸಾರವಾಯಿತು. ಟಿವಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಅತಿ ದೀರ್ಘಕಾಲ ಪ್ರಸಾರವಾದ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಕೂಡ ಇದಾಗಿದೆ.

ಪ್ರಸಾರ ಭಾರತಿ ಪಾರ್ಲಿಮೆಂಟ್​ ಕಾಯ್ದೆಯಡಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಶಾಸನಬದ್ಧ ಸ್ವಾಯತ್ತ ಸಂಸ್ಥೆ ಮತ್ತು ದೂರದರ್ಶನ ಟೆಲಿವಿಷನ್ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್ ಮತ್ತು ಆಲ್ ಇಂಡಿಯಾ ರೇಡಿಯೊ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಇವುಗಳು ಹಿಂದಿನ ಮಾಹಿತಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಸಾರ ಸಚಿವಾಲಯದ ಮಾಧ್ಯಮ ಘಟಕಗಳಾಗಿವೆ.

ಈ ಕಾಯಿದೆಯು ಆಲ್​ ಇಂಡಿಯಾ ರೇಡಿಯೋ ಮತ್ತು ದೂರದರ್ಶನ್​ಗೆ ಹಣಕಾಸು ನೆರವು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಎರಡು ಈ ಹಿಂದೆ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ನಿಯಂತ್ರಣದಲ್ಲಿತ್ತು. 1990ರಲ್ಲಿ ಈ ಕಾಯ್ದೆಯನ್ನು ಸಂಸತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಅವಿರೋಧವಾಗಿ ಅಂಗೀಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಬಳಿಕ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಅಂಗಳಕ್ಕೆ ಹೋಯಿತು. ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 12, 1990ರಂದು ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳ ಒಪ್ಪಿಗೆ ಪಡೆಯಿತು. ಅಂತಿಮವಾಗಿ ನವೆಂಬರ್ 1997ರಲ್ಲಿ ಜಾರಿಗೆ ತರಲಾಯಿತು.